SSD_Optimizer - SSD Doktoru
Donanım dünyasında teknoloji sürekli gelişirken Sabit Disk Sürücüsü (HDD) teknolojik olarak cihazları yakalamıyordu. Hız olarak yavaş kalıyordu. Aradaki bu uçurumu kapatmak için zamanla Katı Hal Sürücüsü (SSD) dediğimiz disk modelleri piyasaya çıktı. SSD'ler ilk çıktığında boyutları düşük ve pahalı durumdaydı. Bundan dolayı ilk zamanlarında geniş kitlelere ulaşamadı.
Windows üzerinden konuşacak olursak ilk zamanlarında yazılım kanadında SSD hitap eden bir model oluşmadı. Windows 10 ile birlikte Microsoft bu sorunları kademe kademe gidermeye çalıştı. Bunları yaparken türlü sorunlara neden olup insanların SSD ömürlerini erken tüketmesine, HDD kullananları SSD almaya zorlayan %100 disk kullanımı gibi yapay sorunlar yarattı. Ancak günümüzde SSD olmadan bilgisayar kullanımı gerçekten bir işkence haline geldi. HDD'lere kıyasla SSD'ler yüksek fiyat etiketlerini elinde bulunduruyor. Bundan dolayı SSD cihazlarımıza iyi bakmamız gerekiyor. Gereksiz yazma ve okuma işlemlerinden sakınmak gerekiyor. Gereksiz diye tabir ettiğimiz kısım Microsoft'un Windows sistemini HDD modellere göre düzenleyip bir takım hızlandırıcı hizmetleri bulundurmasıdır. Bunlar SSD'ler için gereksiz hizmetlerdir. Çünkü gereksiz okuma ve yazma yapıp diskin ömründen çalmaktadırlar.
Bu ayarlar nedir? Açık mı? kapalı mı? Nasıl kontrol edeceğiz? Diye soruyorsanız batch script ile hazırladığım araç ile bu ayarların durumu kontrol edip, isteğinize göre açıp kapatabilirsiniz. Araç içerisinde yer alan bazı ayarlar;
Bilgisayarı hazırda beklet moduna aldığınızda mevcut ayarlar, açık dosyaları ve tüm programları "hiberfil.sys" sistem dosyası içinde saklar. Sistemi hızlı açmak için bu verileri kullanır. SSD'ler zaten hızlı açıldığı için bu hizmete gerek yoktur. Disk üzerinde hatırı sayılır bir yazma işlemi yapacaktır. Bu da SSD sağlığını olumsuz etkileyen bir durumdur.
• 2 - Zaman damgası
Windows her dosya için erişim süresini depolar. Bundan kaynaklı yazma hataları oluşabiliyor. Gereksiz yazma işlemi SSD sağlığını olumsuz etkileyecektir.
• 3 - Hızlı başlat
Bu hizmet sistemin tamamen kapanmasını engeller. Bir nevi uyku modu gibi düşünebilirsiniz. Bilgisayarı başlattığınızda geçici olarak depoladığı verileri kullanarak hızlı bir şekilde sistemi açmaya çalışır. Bu hizmet önyüklemelerde hatalar sebebiyet verebilir. Ayrıca sistemi kapatmanıza rağmen donanım çalışmaya devam etmektedir.
• 4 - Küçük resim önbelleği
Windows'un küçük resim önbelliğini kapatır. SSD'ler için bu hizmet gereksizdir. Sisteminizde çok fazla fotoğraf var ve bunları HDD içinde saklıyorsanız bu hizmeti açık tutabilirsiniz.
2GB ve üzeri veriyi Ram belleğinde tutarak HDD'nin performans kaybını gidermeye çalışır. Bu ayarın kapatılması NT çekirdeğinin diske müdahalesini azaltır ve stabil bir performans sunmasını sağlar.
• 6 - Hızlı getir [Prefecth]
Sık kullanılan uygulamaların RAM'e önceden yüklenmesini sağlar. Bu SSD'ler için gereksiz bir hizmettir. Sysmain hizmeti olarakta bilinmektedir. Gereksiz önbelleklemeyi kapatarak SSD sağlığını korumak için bu hizmeti kapalı tutmanızda fayda var.
• 7 - Önyükleme dosya birleşimi
SSD'ler yapıları itibariyle disk birleşimi istemezler. Bu işlemin faydadan çok zararı vardır. HDD'ler için bu hizmet gereklidir ve düzenli bir şekilde yapılmalıdır. SSD sağlığı için hizmeti kapatmanızda fayda var.
• 8 - Windows olay günlüğü
Windows sistem için olan tüm durumları kalıcı olarak kayıt eder. Bu durum gereksiz disk yazma işlemine neden olur. SSD sağlığı için hizmeti kapalı tutmakta fayda var.
• 9 - Kısa adlar [8dot3]
Eski 16-bit DOS uygulamalarla uyumluluk için gereklidir. Mevcut programların buna ihtiyacı yoktur. Bu hizmet hızlı erişim için dosya ve klasörlere kısa adlar ile kayıt eder. Bu gereksiz yazma işlemi disk sağlığını olumsuz etkileyeceği için kapatmakta fayda var.
• 10 - Trim
Bu özellik için SSD'nizin desteği olması gerekmektedir. Üretici sayfasından bunu kontrol edebilirsiniz. Trim SSD belleklerinde kullanılmayan gereksiz verileri silme işlemidir. Bu işlem ile gereksiz veriler silinir ve SSD'nin performansı artar. Trim işlevi Disk birleştirme hizmetine bağlıdır. Disk birleştirme hizmeti donanımınızda SSD olup olmadığını tespit eder ve SSD'ler için disk birleştirme yapmaz bunun yerine Trim işlevini uygular.
• 11 - Disk birleştirme
Bu hizmet özellikle HDD'ler için çok önemlidir. Çünkü disk birleştirme yapılmadığında HDD bellek hücreleri bölündüğü için performans ve sağlığını olumsuz etkileyecektir
Bu hizmet ilk zamanlardaki hatalardan dolayı SSD'ler için zararlı olarak akıllarda kaldı. Ancak güncellemelerle birlikte SSD'ler içinde vazgeçilmezdir. Çünkü Trim işlevi bu hizmete bağlıdır. Dolayısıyla bu hizmet kapalı olursa Trim işlemi de çalışmayacaktır. Bu da SSD performansı ve sağlığını olumsuz etkileyecektir.
• 12 - Yazı tipi önbelliği
Yaygın olarak kullanılan yazı tipi verilerini önbelleğe alarak uygulamaların performansını optimize eder.
• 13 - Windows Arama
Aramayı hızlandırmak için Windows dizin dosyası oluşturur. Bu işlem SSD ömrünün kısalmasına neden olur. Bu özelliği kullanmıyorsanız kapatmanız tavsiye edilir
